In Noord-Holland leven veel dieren. Reeën, damherten, vossen, ganzen; ze horen er van nature thuis. In ons volle landschap willen we wonen, recreëren, ons snel en veilig kunnen verplaatsen, willen we voedsel verbouwen en veilig kunnen vliegen. Daardoor ontstaan soms conflicten tussen belangen van dieren en andere maatschappelijke belangen. Als Faunabeheereenheid Noord-Holland zoeken wij naar oplossingen om deze conflicten op te lossen of liefst te voorkomen. Dat doen we onpartijdig, op basis van kennis en samen met alle betrokken partijen.
We zoeken bij voorkeur naar oplossingen, waar alle betrokken partijen zich in kunnen vinden. Uiteraard zijn we daarbij gehouden aan de wettelijke en politieke kaders, maar we geven ook de consequenties van andere maatschappelijke keuzes weer voor de optredende mens-dier conflicten. We bekijken de dilemma’s vanuit een breed blikveld. Natuurorganisaties, grondeigenaren, faunabeheerders, agrariërs en bedrijven. Met alle betrokken partijen zetten we gezamenlijk de schouders onder het uitvoeren van de plannen.
We zetten actief in op diervriendelijke alternatieven om schade te voorkomen. Denk aan het verjagen van ganzen of het plaatsen van hekken om aanrijdingen te voorkomen. Belangrijk is dat het faunabeheer op een slimme manier gebeurt. Pas als preventie onvoldoende soelaas biedt, komt afschot in beeld. Soms is er geen alternatief. Ons motto: zo min mogelijk afschot. We gaan de optie niet uit de weg, maar zien het als laatste redmiddel. Afschot moet doelmatig zijn. We hanteren strenge regels over de manier waarop het doden gebeurt.
De FBE Noord-Holland vindt haar wettelijke bestaansrecht in artikel 8.2 van de Omgevingswet. De FBE Noord-Holland faciliteert en coördineert het duurzaam beheer van populaties van in het wild levende dieren, de bestrijding van schadeveroorzakende dieren door grondgebruikers. De uitvoering hiervan geschiedt overeenkomstig de faunabeheerplannen. In de provinciale Omgevingsverordening NH2022 vastgesteld 5 juli 2022 artikel 2.11 is dit nader ingevuld.
De FBE Noord-Holland heeft een verantwoordelijkheid voor de coördinatie van het beheer zoals dat beschreven staat in het faunabeheerplan (art. 2.9 OVNH 2022). Gezien de centrale positie en toegang tot informatie op verschillende niveaus is de FBE Noord-Holland bij uitstek de organisatie die alle partijen informeert over ontwikkelingen op het gebied van faunabeheer. De FBE Noord-Holland kan daardoor zorgen voor een efficiënte uitwisseling van kennis en informatie.
Bestuur Het bestuur van de FBE Noord-Holland bestaat uit vertegenwoordigers van uiteenlopende organisaties die een rol of taak hebben bij faunabeheer.
Het bestuur wordt voorgezeten door een onafhankelijke voorzitter. Deze samenstelling biedt naast kennis en ervaring ook een uitgebreid netwerk en kansen voor een zo breed mogelijk draagvlak voor de uitvoering. Het bestuur heeft in 2023 viermaal vergadert en éénmaal is via een schriftelijke ronde een besluit genomen.
De FBE Noord-Holland beschikt over gekwalificeerd personeel met expertise op het gebied van ecologie, (populatie-)biologie en data-analyse, dat bovendien goed op de hoogte is van de actuele natuurwetgeving. Dit team bundelt ervaring en deskundigheid op het gebied van beheer en dataverzameling en heeft daarnaast een uitgebreid netwerk. Afhankelijk van de opgave en beschikbaar personeel in de markt bestaat het bureau uit 5-7 FTE.
Er zijn verschillende perspectieven, waarden en oplossingen met betrekking tot faunabeheer. Daarbij spelen uiteenlopende maatschappelijke belangen, niet in de laatste plaats die van wilde dieren. Het is een complexe omgeving. Het team wordt daarvoor opgeleid en werkt volgens de methodiek van Strategisch Omgevingsmanagement (SOM). Dit houdt o.a. in dat de processen voorspelbaar georganiseerd en transparant zijn en er vroegtijdig wordt gecommuniceerd naar belanghebbenden. We werken op basis van wetenschappelijke feiten en houden rekening met de belangen van de stakeholders.
De FBE Noord-Holland vervult samen met Sovon een adviesfunctie bij de Werkgroep AEWA Ganzen (‘WAG’). AEWA staat voor Afrikaans-Euraziatische Watervogelovereenkomst. De WAG coördineert de inbreng van Nederland in internationaal verband namens het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de provincies. De WAG zorgt ervoor dat internationale afspraken, data en kennis op nationaal niveau beschikbaar worden gesteld. Op deze wijze worden ganzen internationaal gemonitord, niet alleen wat betreft aantallen, maar ook met betrekking tot het uitvoeringsbeleid. Jaarlijks vindt er een congres plaats waar de resultaten en doelen worden besproken, gecontroleerd en afspraken worden gemaakt.
AEWA heeft verschillende expertgroepen. Werknemers van de FBE Noord-Holland nemen deel aan de expertgroepen Brandgans, Grauwe Gans, en Landbouwschade.
De FBE werkt samen met diverse specialisten, waaronder juristen, organisatiedeskundigen en wetenschappers van organisaties zoals Sovon en de Zoogdierenverenging. Het personeel van de FBE Noord-Holland neemt deel aan o.a. het landelijk secretarissenoverleg FBE NL, overleggen in het kader van schade (BIJ12) en de taakgroep Ganzen van het Interprovinciaal Overleg (IPO), waar de FBE Noord-Holland namens alle FBE’s in Nederland als adviseur betrokken is.
De FBE Noord-Holland werkt, afhankelijk van het onderwerp, in wisselende coalities samen met Provincies en andere FBE’s. Wat betreft vliegveiligheid omvat dit de Provincies en FBE’s uit Zuid-Holland en Utrecht. Voor de ruivangsten zijn dit de FBE’s Zeeland, Utrecht en ZuidHolland. In september 2023 is officieel gestart met het maken van een interprovinciaal beheerplan ganzen voor de provincies, Flevoland, Noord-Holland, Utrecht, Zeeland en ZuidHolland (zie hoofdstuk 5).
De provincie heeft de wettelijke taak om planten en dieren te beschermen. Dit is onder meer vastgelegd in de Wet natuurbescherming en de daaropvolgende Omgevingswet. De beleidsambities van de Provincie Noord-Holland zijn opgenomen in de Omgevingsvisie NH2050. De kaders over hoe we met onze omgeving omgaan zijn vastgelegd in de omgevingswet en verder uitgewerkt in de Omgevingsverordening NH2022 en beleidsregels. Over het algemeen is het verboden om in het wild levende dieren te doden, maar onder specifieke omstandigheden en indien er bepaalde maatschappelijke belangen in het geding zijn, kan hiervan worden afgeweken.
De provinciale beleidsdoelen streven samengevat naar het volgende:
Sinds 2003 heeft de FBE een subsidierelatie met de Provincie Noord-Holland. Jaarlijks wordt een activiteitenplan opgesteld, waarin staat welke bijdrage de FBE levert aan deze beleidsdoelen. Het gaat hierbij om de maatschappelijke belangen flora en fauna, openbare orde en veiligheid en landbouwschade. Op basis van dit activiteitenplan stelt de Provincie de middelen ter beschikking om dit uit te voeren.
